Geen contact is niet makkelijk. Het is geen hissy fit. Het is een grote belangrijke beslissing die je maakt omdat je begrijpt dat er niets anders op zit. Je wilt niet langer op die manier geleefd worden. Geen contact is de machtigste tool in het gereedschap tegen narcisme. Als het om familie gaat is het een extra moeilijke beslissing. Het duurt jaren voordat je tot zo’n beslissing komt. Jaren hel, jaren van proberen andere manieren te bedenken om te ‘zijn’ bij familie, van dingen zeggen, van maar niks zeggen, van geen gevoel uiten en delen omdat de uitkomst daarvan altijd negatief was. Het is allemaal begonnen in de kindheid. Langzame indoctrinatie, moeten leven in de onderwerping van andermans eisen en gewoontes. Beschaamd worden als je jezelf probeerde te zijn of ontdekken wie je bent. Dat paste er niet in. Leren dat verbinding iets is waarbij je iets moet opgeven van jezelf om geliefd te zijn.
De meeste mensen komen niet tot ‘geen contact’. Als je dat wel hebt gedaan is de rede dat je tegen een muur aanliep. Dat je je op zoveel manieren hebt laten beschadigen, misschien hebt je therapie gehad en heb je gehoord van een validerende stem dat het allemaal niet oké was en dat ze niet gaan veranderen. Toen zei je, genoeg. Wat je redenen ook waren, het zijn jou redenen en die tellen.
De narcist of narcisten die je achterlaat zijn het er niet mee eens. Ook al hoor jij daar niks van maar hoe durf je. Hoe durf je niet te komen, hoe durf je niet te luisteren, hoe durf je te denken dat je je eigen persoon mag zijn.. los van mij.. Hoe durf je af te wijken van het familiesysteem (ze vonden je voorheen wellicht toch al vreemd of anders, daarom was je een doelwit, omdat jij wel geeft om gevoelens en wel eerlijk bent) hoe durf je te stoppen mij te dienen, hoe durf je te denken dat je je buiten mijn controle mag begeven.
“Mijn moeder wilde nooit naar me toekomen hoewel ik dichtbij woon. Ze kon het niet aan dat mijn huis niet schoon genoeg was naar haar maatstaf. Haar manier om gevoel te ontwijken toen ik een kind was was schoon maken. Als ik verdriet had moest ze schoon maken, als mijn zus me dagelijks terroriseerde moest ze de afwas doen. Alles was altijd heel schoon, dat was haar gevoel van waarde hebben. Alles was schoon behalve onze waardigheid, die is altijd vies gebleven. Op een dag dat ze er wél was, met veel gemopper, heeft ze heel de dag schoon gemaakt omdat ze dacht dat dát me hielp, vertelde ik haar dat de buurman af en toe op bezoek kwam om te kletsen. Ze vroeg waar hij woonde en ik wees het aan door het raam. Die avond ging ze naar huis maar is ze eerst zonder mijn weten naar Ronald gegaan. Ze kende hem niet maar ze heeft aangebeld en aan Ronald, die autistisch was, verteld dat ze zich zorgen maakte over me (tegen mij geen woord daar over) en of hij wilde checken af en toe, hoe schoon het bij mij thuis was. Ze heeft hem mijn huissleutel gegeven en haar telefoonnummer.. Vanaf dat moment keek Ronald als hij niet moest werken wanneer ik mijn huis ging, ging dan naar mijn huis toe en keek binnen hoe het erbij stond om dat vervolgens te rapporteren aan mijn moeder. Iemand die een zielig verhaal had opgestoken waarin zij een slachtoffer was. Pas veel later kwam ik erachter doordat ik bv de voordeur dichttrok en Ronald de voordeur dichttrok en dan de sleutel op het slot draaide. Dat soort kleine dingen waarbij ik dacht, ben ik nou gek. Ik heb Ronald er op aangesproken en in plaats van het is niet waar zei Ronald, ik zal het niet meer doen. Vanaf toen was er natuurlijk geen contact meer met Ronald. Mijn moeder is een heimelijk narcist, een pathologisch leugenaar, een toneelstukje, een manipulator, speelt altijd ‘mooi weer’ en houdt je voor de gek op manieren die je niet makkelijk inziet. Eigenlijk is ze geniaal. Het zou zo een film kunnen zijn. Hoe extreem ze is begreep ik pas veel later in mijn leven, de gevolgen van zo behandeld zijn heel mijn leven en hoe me dat vormde begreep ik nog veel later.”
Als je je familie in de steek laat is er woede. Ook al merk jij daar misschien niks van. Je kent ze. Je hebt de moeilijkste en beste beslissing van je leven gemaakt en dan krijg je ridiculisering, je bent egoïstisch, koud, on-vergevend, boos, ondankbaar en ook al wilde je misschien maar geen contact met 1 familie lid, het effect van manipulerend gepraat achter je rug om is er. De narcist voelt de nood zichzelf op een bepaalde manier te tekenen. Wetend dat het niet klopt maar dat maakt niet uit. Terwijl je geen contact hebt zijn zelfs andere mensen boos op je. Ze moet dus de kromme blik die ze van je hebben op afstand tolereren en liefst zo veel mogelijk aan de kant proberen te zetten.
Een buitenstaander kan het niet begrijpen. Heb geen twijfel. De narcistische ouder heeft eigenlijk altijd contact gemeden wanneer het ze maar zo uit kwam. Niet tegen je praten maar over je praten kan een coping mechanisme zijn. Je kunt nooit zijn wat ze willen van je want ze hebben je juist om energie te krijgen uit die afkeuring. Diep onzekere mensen voelen zich op die manier iets beter. Als ze anderen kunnen afkeuren lijken ze in verhouding wat groten naast hen. Dat is dus ook het meest waardig dat ze zich kunnen voelen, iets groter dan iemand die ze heel klein noemen tegen zichzelf. Of het nou klopt of niet, redenen voor keuzes worden niet gevraagd, dit proces speelt zich puur af binnen in het hoofd van de narcist waar ze alle controle hebben. Het liegen tegen iedereen is ook maar een logisch gevolg van in de basis tegen zichzelf liegen. Ze hebben je altijd in de steek gelaten en nu jij hun doet is en geen doelwit meer maar de demonisering zal door gaan.
Door de tijd heen word het alleen maar moeilijker. Iemand kan ziek worden, jij bent er niet. Niemand anders dan jijzelf begrijpt het geen contact besluit. Sommige overlevers voelen schaamte als ze toch terug gaan. Je autonomie staat bovenaan. Mijn moeder heeft zelf de macht zo vastgehouden dat ik ze mij niet heeft uitgenodigd voor de begrafenis van mijn vader.. Mijn ex-vriendinnen waren er wel en ik hoorde het achteraf van een nicht via email. Zelfs de begrafenisonderneming dacht dat ik er niet was omdat ik ‘het niet aan kon’. Totaal niet waar dus.
Je moet dus, hoe moeilijk het ook kan zijn, het idee los laten dat het belangrijk is wat anderen denken bij je besluit uit een toxisch systeem te stappen om jezelf te redden. Helen van narcistisch misbruik is moeilijk en anderen begrijpen dat niet. Je wilt graag validatie maar geen contact lijkt geen optie wat buitenstaanders betreft. Zelfs een therapeut kan je proberen over te halen je beslissing om te draaien. Dat kan heel pijnlijk zijn.
Niemand wil geen familie hebben. Een nicht zei op een gegeven moment toen ik aan het praten was over de gebeurtenissen “denk je dat ik het leuk heb gehad ofzo”. Ik probeerde aan haar uit te leggen waarom. Ik was een laatkomertje en ben altijd een buitenstaander geweest dus geen contact meer met haar was heel makkelijk. Eerst probeer ik altijd nog te kijken of mensen open staan voor rede. Ik leg zo goed mogelijk uit waar ik vandaan kom en ik probeer voorzichtig uit te leggen hoe ik iemands gedrag zie en voel. Ik draag opties aan etc. Maar als ik dan steeds afgewezen word en steeds weer zijn er nieuwe situaties welke negativiteit triggeren op een onnodige manier, dan haak ik af. Ik ben niet langer de persoon die zichzelf wegcijfert en over me heen laat lopen en de mensen die ik tegenwoordig leer kennen respecteren me enorm. Ze zien wie ik ben en we hebben contact omdat dat leuk is, niet omdat we iets nodig hebben van elkaar op welke verstrengelde kromme manier dan ook. Ik trek nu leuke mensen aan in plaats van mensen die misbruik maken van mijn goedheid. Ik heb geen twijfel meer over wie ik ben en ik weet nu dat ik ben wie ik wil zijn en dat dat mag. Dat kon niet toen ik nog verwikkeld was in alle ellende binnen mijn familie.
Een kind is nooit verantwoordelijk voor de tekortkomingen van ouders. Gemaakte fouten laten sporen na. Het is aan het slachtoffer om een agressor te accepteren en te vergeven. Of niet. Het verleden staat nou eenmaal vast. Ik wens iedereen het beste, maar niet allemaal bij mij in de buurt.
Narcisme is niet de enige rede om geen contact meer te hebben. Soms word misbruik ontkent of andere patronen zoals verslaving of agressie. Er zijn meerdere redenen waarom een omgeving te gevaarlijk kan zijn. De vervreemding is dus niet hetzelfde als de passieve agressie of de stilte aanpak die narcisten toepassen. De beslissing is pijnlijk en moeilijk maar je moet terughoudend zijn over het delen van dit gegeven omdat anderen het niet zullen begrijpen. Mensen behandelen iets zo zwaar als dit soms als een stom akkefietje. Neem het ze niet kwalijk. Ze hebben je pad niet gelopen. Je hebt een afslag genomen richting de zon en van de regen en donder af. Je bent meer en meer je authentieke zelf aan het ontdekken en worden. Hoe lang jij afstand nodig hebt is aan jou, jaren of voor altijd, is helemaal aan de individu. Maak je eigen keuzes na zorgvuldig overwegen. Vergeef jezelf voor je fouten. Je mentale gezondheid en groei staan voorop.
Reacties door thomaskramer