Het is pijnlijk als je iemands toekomst kunt inschatten en je weet dat de situatie niet beter gaat worden. De grotere pijn is wanneer je iemand kwijt begint te raken die je juist probeerde te helpen. Ze kunnen zelfs boos worden op je en jou zien als narcistisch omdat je de ongemakkelijke waarheid hardop zegt om te helpen. Ze kunnen ook boosheid verbergen tegen jou bij wijze van mooi weer spelen en negatief over je praten als je er niet bij bent.
Er zijn veel moeilijke aspecten aan narcistische relaties maar het is ook heel moeilijk als het je niet lukt om het slachtoffer te helpen. Hoe we om gaan met bepaalde narcistische familierelaties is soms onbegrijpelijk. Je kunt soms zien hoe iemand vast zit in een patroon terwijl hij/zij er zelf blind voor is. Zo kan een narcist die graag manipuleert ervoor zorgen dat het zicht van het slachtoffer vertroebelt. Het slachtoffer verliest langzaam individualiteit vergelijkbaar met Stockholm syndroom waarbij het slachtoffer sympathie voor de dader ontwikkeld. Zo kan een zoon veel sympathie hebben voor zijn moeder en samen met haar zijn vader demoniseren. Hij kan dan op den duur veel medelijden hebben voor haar en alleen nog afgunst voor de weggejaagde vader.
Als ze helder inziet hoe de vork in de steel zit is uitleggen niet vanzelfsprekend de oplossing hoewel het van tevoren wel zo zal voelen. Je bent gewend om mensen te helpen door ze te vertellen hoe het zit. Als je verwikkeld bent in het web van de narcist is alles niet meer zo logisch. Je hulp kan gezien worden als een aanval. Je hulp kan verward worden met leugens omdat er al een ander verhaal is ge-upload naar die plek in het geheugen van het slachtoffer. Waar het slachtoffer hapklare manipulatiebrokken gewend is kan een puur stukje harde waarheid te hard aankomen en zo komt het plan van de narcist samen zoals het bedoelt is. Helpen kan ervoor zorgen dat je zelf terug valt en dan breekt je hart. Je komt terecht in een soort Catch 22 (Een catch-22 is een paradoxale situatie waarin het onmogelijk is om een gewenste uitkomst te bereiken doordat de ‘regels’ dat vanwege tegenstrijdigheden niet toelaten.) terecht waar narcistische families zo vol mee zitten. Onlogische constructies die worden gebruikt om buitenstaanders te programmeren. Je realiseert je dat de redding niet nabij is. Je wilt iemand uit drijfzand trekken maar wordt er zelf ingetrokken. Als je los laat heb je het gevoel die persoon in de steek te laten, als je vasthoudt loop je de kans jezelf het probleem te geven waar je de ander uit probeert te redden. Je eigen jarenlange herstelproces kan dan in duigen vallen en je kunt opnieuw de pijn voelen die je met zoveel moeite van je hebt afgeschud. Dit is de eeuwige paradox van de narcistische familierelatie. Uiteindelijk moet je soms loslaten wat het dichtste bij je staat en op afstand hopen op een goede afloop. Het is als iemand uit een brandend huis willen redden maar die vraagt je naar binnen te komen, naar boven te lopen om de lamp uit te doen en wil dan eventueel samen naar buiten gaan maar dat blijft in het midden.
Het hele ding is complex
Als je zelf maar moedig genoeg bent om het achter je te laten nadat je gedaan hebt wat je kon. Leren, accepteren, pijn voelen, verwerken, het een plaats geven, jezelf verzorgen, loslaten. Je voelt je on-loyaal door de waarheid hardop te zeggen die niet gezegd mag worden. Je wilt dat anderen weten wat jij weet. Je ziet de lastige wegen die ze bewandelen zelfs als jij ook een uitweg gaat zoeken. Je ziet en voelt je eigen pijn in degene die je wilt redden, je zet stappen richting die redding en je wordt afgewezen en geridiculiseerd. Het voelt als falen en het voelt als dezelfde kromme logica helemaal opnieuw beleven in totale onmacht.
Als iemand geen hulp wil hoef je jezelf niet langer in gevaar te brengen.
Het is compassie die je gevangen kan houden. Eigenlijk ben je een held als je je leven opgeeft om een ander te redden. Narcisme afschudden is altijd beter dan het te omhelzen. Het is een risico want we hebben het niet over een brandend gebouw waar je iemand kun oppakken om naar buiten te rennen. Het gaat om een narcistisch persoon die iemand psychologisch gevangen heeft genomen.
Deze situatie kan je levensverhaal zijn. Contact hebben met een persoon waarvan je schadelijk gedrag kunt verwachten om bv in de buurt van een ander te kunnen zijn is een soort herhaaldelijk salomonsoordeel leven. Helen betekent jezelf beschermen en iets willen wat je beschadigd is de weg naar alles kwijt raken. Ook al moet je daarvoor dingen die je niet wilt missen laten zijn voor wat ze zijn, uiteindelijk ben jij de enige die je echt altijd hebt. Steeds maar moeten kiezen tussen schuldgevoel en boosheid. Het schuldgevoel van weglopen van wie je nodig heeft en de boosheid van getriggerd worden en terug te vallen in een systeem wat je zo beschadigd heeft.
Veel mensen simplificeren contact met een toxisch persoon. “ach, je moet er wat voor over hebben”. Het gaat om je keuze, welk negatief, het wijze besluit is. Als de prijs te hoog is kun je die niet betalen.
“Mijn vader was pas net overleden en ik besloot dat ik na jaren geen contact sterk genoeg was om contact te herstellen met mijn moeder. Mijn zus wilde dat niet (alsof het iets met haar te maken heeft) maar mijn moeder natuurlijk wel want niemand wijst z’n kind af. Wat me heel erg heeft getriggerd is dat haar verhalen waren aangepast om mijn vader de schuld te geven waar mogelijk. Ze gaf zelfs toe dat ze constant liegt maar in die situaties waren we met z’n tweeën. Ik hoorde van andere familie hoe ze over me sprak als ik er niet bij was en dat een heel ander verhaal. Bij mij zegt ze wat ze denkt dat ik wil horen en waaruit ze de voor haar gevoel het beste resultaat haalt ongeacht de feitelijke waarheid. Alle leugens werden niet toegegeven maar aangepast op de nieuwe situatie. Ik ben per ongeluk verwekt omdat mijn vader zonder het aan te kondigen niet ‘voor het zingen de kerk uit’ ging. Zo ineens na 5 jaar geen kind erbij willen liet mijn vader het zomaar lopen en was mijn moeder weer zwanger. Toen mijn vader er nog was was er alleen ontkenning maar ik heb als kind meerdere malen meegemaakt dat mijn moeder na een paar wijntjes de leugens vergat en te open was. Ze had dat zelf niet door maar opmerkingen als ‘oh! voor het zingen de kerk uit werkt niet’ en ‘bevallen deed zoveel pijn, dat kind heeft me toen zo veel pijn gedaan dat ik nooit meer nog een kind erbij wilde’ zijn dingen die ik pas veel later begreep en kon vertalen naar de werkelijke situatie. Ik ken alle kenmerken van leugens van mijn moeder. Ze zegt dan bv ‘echt waar hoor’ en heel vaak ‘ach’ als iets niet in haar verhaal past. Dan loopt ze weg en begint over iets anders. Tegen mijn exen zei ze altijd dat ik haar lievelingskind was maar ze kwam nooit bij mij op bezoek omdat ze de troep mentaal niet aan kon. Ze is honderden keren naar mijn zus op bezoek gegaan die veel verder weg woonde. Alle feiten zijn aanwijzingen van hoe het echt zit en je kunt die knopen langzaam los maken door aan jezelf te werken. Een gevoel ongewenst zijn kan dan langzaam eerlijker worden. Mijn zus zei dingen als ‘niemand wil jou’ en ‘jij bent zo lelijk, jij krijgt nooit een vriendin’. Dat kwam voort uit dat haar vertelt is dat ze een broertje kreeg alsof het een per ongeluk cadeautje was. In werkelijkheid nam dat stomme broertje alle aandacht die ze voorheen kreeg weg en ze is nooit gestopt met boos zijn. Alcohol was daarbij een soort slechte oplossing. De gevolgen van narcisme en zware toxiciteit gaan nooit helemaal over. “
Als je uit een narcistische familie komt en je hebt geleerd wat dat betekent dan zie je het overal. Je merkt op wat krom is zoals je als je een kind gaat krijgen, ineens overal kinderwagens ziet die je voorheen niet opmerkte. Je wilt uitleggen wat er zo fout is en dat de narcist niet gaat veranderen. Je denkt in het begin van het proces van wakker worden en beter worden, heel naïef, dat je een oplossing kunt aandragen en dat de narcisten daar blij mee gaan zijn. Je kunt hun boosheid oplossen als ze maar begrijpen wat jij weet. Een soort poging om je waarde te bewijzen aan de mensen die je altijd hebben afgekeurd. Dat je wakker moet worden omdat je anders ook veel narcisme gaat meeslepen met alle negatieve effecten van dien.
Verlies is soms onvermijdelijk en mensen moeten zichzelf redden. Hoe moeilijk dat ook kan zijn. Uitleggen wat er mis is is niet de oplossing. Je ziet haarscherp wat er mis is maar dat vertellen helpt niet. Op de een of andere manier maakt dat jou een target. Je bent een zeurpiet. Je zegt onlogische dingen en zo duw je mensen weg. Zonder oplossing. Je bewijst eigenlijk aan de toxische mensen waarom ze je willen afwijzen en dat ze daar gelijk in hebben want die gesprekken zijn niet prettig. Dit is een complexe situatie.
Triangulatie als Wapen in Narcistisch Misbruik. Narcisten zijn meesters in het gebruik van triangulatie om hun slachtoffers te manipuleren en controle uit te oefenen. Het uiteindelijke doel is om jou te isoleren, buiten te sluiten en je onzeker en verward te maken, waardoor hun machtspositie wordt versterkt.
Als een narcist liegt, en dat doen ze graag en vaak en jij zegt de waarheid dan ben je een probleem. Niks zeggen en toekijken hoe iemand in het huis vlam vat en verbrand is geen optie. Je neemt afstand om jezelf te beschermen. De tijd om erover te kunnen praten zonder verdoezelen van feiten komt misschien wel nooit.
Groei uit realisatie is iets wat een ieder op zijn eigen tijdlijn beleeft.
Als je je kind niet kunt beschermen, zelfs als hij/zij volwassen is en je ziet ze beginnen aan een narcistische relatie. Dat kan voelen als een generationele vloek. Kinderen nemen vaak geen relatieadvies aan van ouders. Om op zo’n moment te denken aan jezelf voelt niet goed. Alle mensen hebben vrije wil. Iemand waar je om geeft helpen betekent niet jezelf opofferen. En mensen die hulp afwijzen en anders vertalen kunnen niet geholpen worden. Je kunt nóg zo voorzichtig zijn over de toxiciteit en ze alsnog kwijt raken. De narcist in het leven van de mens waar je om geeft manipuleert constant, langdurig en consistent. Zonder iets te doen en zeggen kun je ze kwijt raken. Het verdriet daarvan is heel pijnlijk. Hoe je het ook van de daken wilt schreeuwen. Het komt niet aan. Je kunt alleen hopen op een zachte landingsplek op zijn tijd.
Als een gezin een narcistisch ouder heeft en de andere ouder is het slachtoffer daarvan maar blijft. Dan kun je daar overlevings-schuldgevoel aan overhouden. Mensen die langdurig het slachtoffer zijn in een relatie met een narcist hebben ook een enorme traumaband opgebouwd. Zelfs als ze kunnen bedenken wat er mis is, ze gaan niet weg. Ze voelen zich gevangen en zijn geprogrammeerd geenuitweg te zien met verbetering. Ze hebben het gevoel dat er geen opties zijn en zijn bang slechter uit te komen wanneer ze zouden gaan. Kinderen van zo’n ouder kunnen wensen hebben, het beste willen voor de betere ouder. Soms kunnen ze het niet aan zien en blijven weg en dat is oké. Soms hebben ze het narcisme overgenomen en sluiten ze zich zelfs aan bij de factor die macht uitstraalt. Uit onmacht willen ze dan op die manier een waardig gevoel creëren voor zichzelf. Soms is er boosheid over het niks doen door de gezondere ouder. Therapie is meestal nodig. Boos zijn op een toxisch ouder en ook op een ouder die dat ruimte heeft gegeven is normaal. Een traumaband maakt blind. Het is niet jou werk de illusie in leven te houden en ook niet om de ballon door te prikken. Voor je het weet dien je als energietoevoer.
Om beter te worden hebben mensen vaak een zg. rock bottom nodig. Een moment, een situatie waarin je weet dat je dieper bent dan ooit en niet dieper dan dat kunt gaan. Dat is het moment om op te staan en de traumaband die jou stuurt te doorbreken. Het moment om voor de eerste keer eerlijk te kijken naar alles wat oneerlijk is. Als een hergeboorte en een nieuw leven waarin je je echte zelf kunt worden. Waarin je al je keuzes zelf mag maken. Ik beschrijf mijn rock bottom als in duizend stukjes kapot te zijn gevallen en daarna 1 voor 1 alle stukjes te hebben bekeken en alleen de stukjes die ik wilde houden zijn wie ik nu ben. Ik ben eerlijk, behulpzaam, mooi, krachtig en bestand tegen alles tot en met hoe ik me voelde tijdens mijn rock bottom. Het ergste wat je meegemaakt hebt is een pijler en als dat heel erg was, sta je daar meestal heel ver van af en zo voelt het water kalm en rustig. Je weet beter dus zo diep zul je niet meer gaan. Je weet waar het diep is en daar blijf je bij uit de buurt. Als jij je op een diepte punt begeeft. Weet dat je vanaf daar alleen omhoog kunt, soms laat het leven je op die manier zien welke kant je op wilt.
Reacties door thomaskramer